Mục lục
Tỷ Giá Là Gì?
Tỷ giá là giá tại thời điểm tiền tệ hoặc khu vực của một quốc gia có thể được chuyển đổi sang đơn vị tiền tệ của quốc gia hoặc khu vực khác. Theo đó, tỷ giá ngoại tệ được tính bằng số lượng nội tệ trên mỗi ngoại tệ. Khi tỷ giá ngoại tệ giảm, điều đó có nghĩa là đồng nội tệ tăng và ngoại tệ giảm, ngược lại, tỷ giá ngoại tệ tăng, đồng nội tệ giảm và ngoại tệ sẽ tăng.
Hiện tại, tỷ giá ngoại tệ được liệt kê theo thị trường giao dịch, có nghĩa là đồng tiền được trích dẫn đang ở phía trước, đồng tiền ở phía sau.
Ví dụ, tỷ giá giữa VND và USD sẽ được niêm yết chính thức là USD/VND với ý nghĩa là có bao nhiêu đơn vị VND có thể được quy đổi thành một đơn vị USD.
Các Loại Tỷ Giá?
Có nhiều cách để phân loại tỷ giá ngoại tệ cho phù hợp, thông thường tỷ giá ngoại tệ sẽ được chia dựa trên các tiêu chí sau: Theo hoạt động giao dịch, theo thị trường, theo kỳ hạn và theo mối quan hệ giữa các loại tiền tệ.
Theo hoạt động giao dịch:
– Tỷ lệ mua: Khi giá chủ đề được trích dẫn, họ sẵn sàng trả tiền để mua vào một đơn vị có cùng mức giá.
– Tỷ giá bán: là giá mà tại đó đối tượng sẵn sàng trao đổi một đơn vị tiền tệ được trích dẫn để đổi lấy đồng tiền của giá.
Ngoài tỷ giá mua vào và bán ra, còn có tỷ giá liên ngân hàng với sự tham gia của các ngân hàng thương mại cùng nhau.
Theo giá niêm yết thị trường:
– Tỷ giá ngoại tệ chính thức: Tỷ giá ngoại tệ do cơ quan tiền tệ (ngân hàng trung ương) công bố có được áp dụng tại một thời điểm nhất định không.
– Tỷ giá thị trường: Được hình thành trên cơ sở cung cầu của thị trường.
Đối với các quốc gia đang duy trì chế độ tỷ giá cố định, tỷ giá chính thức và thị trường tồn tại song song. Trong đó, tỷ giá chính thức là cơ sở để tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng thương mại và biến động với biên độ cho phép, trong khi tỷ giá thị trường tự do không do ngân hàng này kiểm soát.
Tùy thuộc vào thời gian và giai đoạn, có sự điều chỉnh tỷ giá theo từng quốc gia, chẳng hạn như tỷ giá chính thức có thể hoàn toàn độc lập với tỷ giá nhưng có những lúc tỷ giá thị trường được lấy làm tham chiếu.
Theo kỳ hạn:
– Tỷ giá khi đang lưu hành: Loại tỷ giá này được áp dụng cho hợp đồng mua ngoại tệ được thực hiện 2 ngày làm việc kể từ ngày bắt đầu giao dịch.
– Tỷ giá tương lai: Loại tỷ giá này được áp dụng cho các hợp đồng mua ngoại tệ được ký kết ngày hôm nay nhưng giao dịch được thực hiện lại tại một thời điểm nhất định trong tương lai. Nếu tỷ giá thị trường biến động, đến thời điểm đáo hạn, tỷ giá được thực hiện sẽ vẫn giữ nguyên theo hợp đồng đã ký ban đầu.
Theo mối quan hệ giữa các loại tiền tệ
Đây được xem là phân loại chuẩn mực và quan trọng nhất, áp dụng cho các mục tiêu nghiên cứu năng lực cạnh tranh trong thương mại giữa các nước. Tỷ giá giữa các loại tiền tệ không giống nhau, vì vậy trong quá trình hiểu được khả năng cạnh tranh giữa hàng hóa và dịch vụ, các nhà nghiên cứu thường sử dụng chỉ số tỷ giá để dễ dàng so sánh với mục đích ghi nhận cùng thời gian ban đầu. Chỉ số tỷ giá bao gồm:
– Chỉ số tỷ giá tên song phương: Cho thấy sự thay đổi về sức mua của hai loại tiền tệ không tính đến biến động giá hàng hóa ở hai quốc gia khác nhau. Sự gia tăng hoặc giảm của chỉ số này không được đánh giá về mức độ cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
– Chỉ số tỷ giá song phương: Đây là tỷ giá được điều chỉnh theo giá tương đối giữa hai nước. Do đó, tỷ giá thực tế sẽ phản ánh giá hàng hóa trong nước so với hàng hóa nước ngoài.
Các tỷ giá được sử dụng hiện nay Việt Nam
Tỷ giá liên ngân hàng
Việc nắm bắt các yếu tố tỷ giá liên ngân hàng là một điều quan trọng mang lại nhiều lợi ích trong kinh doanh cũng như đầu tư. Chính vì vậy bạn cần hiểu tỷ giá liên ngân hàng là gì?
Tỷ giá liên ngân hàng là tỷ giá được hình thành trên thị trường liên ngân hàng (thị trường giao dịch chỉ dành riêng cho các tổ chức, ngân hàng, doanh nghiệp lớn), là công cụ để ngân hàng nhà nước kiểm soát tỷ giá mua – bán của ngân hàng.
Quy chế thị trường quy định tỷ giá giữa các ngân hàng trên thị trường này xoay quanh mức +/-% so với tỷ giá liên ngân hàng do ngân hàng nhà nước công bố. Thông thường, tỷ giá ngân hàng sẽ là cơ sở để doanh nghiệp đưa ra tỷ giá hạch toán.
Tỷ giá ngoại tệ
Tỷ giá ngoại tệ là gì? Đây là một biến quan trọng để xác định tỷ giá ngoại tệ, tùy theo nhu cầu mà người ta quan tâm đến khía cạnh nào đó của tỷ giá ngoại tệ. Vì vậy, bạn cần hiểu cách phân loại tỷ giá ngoại tệ trước khi tìm hiểu cách xác định tỷ giá ngoại tệ.
Hiện tại có hai cách để xác định tỷ giá ngoại tệ chính:
– Xác định tỷ giá ngoại tệ trên cơ sở so sánh cân đối sức mua
– Xác định tỷ giá ngoại tệ dựa trên hàm lượng vàng giữa hai đồng tiền
Trong nền kinh tế mở, câu hỏi tỷ giá ngoại tệ là bao nhiêu ảnh hưởng đến người tham gia giao dịch trên thị trường ngoại hối khá sôi động. Đó là các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, các ngân hàng và tổ chức phi ngân hàng. Một khi tỷ giá ngoại tệ thay đổi dẫn đến cung cầu ngoại tệ trên thị trường thay đổi, từ đó tác động lớn đến các biến số kinh tế như thu nhập quốc dân, lạm phát, thất nghiệp.
Bạn có thể được tiếp bài viết tỷ giá hối đoái để hiểu thêm về tỷ giá giữa 2 đồng tiền được xác định thế nào
